Nieuwe onderzoeksresultaten over Overijsselse erfgoedvrijwilligers De Overijsselse erfgoedsector leunt in belangrijke mate op vrijwilligers. Tot voor kort ontbrak (cijfermatig) inzicht in de samenstelling en het profiel van Overijsselse erfgoedvrijwilligers en hun activiteiten. Een nieuw onderzoek, in 2023 uitgevoerd in opdracht van het Overleg Provinciale Erfgoedinstellingen (OPEN), brengt hier verandering in. Erfgoedplatform Overijssel, onderdeel van onze organisatie, coördineerde het deelonderzoek voor Overijssel. De resultaten bieden interessante inzichten in de verschillende Overijsselse erfgoedinitiatieven en de samenstelling, motivaties en behoeften van erfgoedvrijwilligers. Erfgoedcoach Marjanne Romkes-Foppen: “Het onderzoek laat zien dat maar liefst driekwart van de Overijsselse erfgoedinitiatieven puur en alleen draait op vrijwilligers. Ook ligt de verhouding van het aantal (onbetaalde) vrijwilligers ten opzichte van betaalde krachten in Overijssel relatief hoog in vergelijking met andere provincies. Dit bevestigt het beeld dat de vele actieve Overijsselse erfgoedvrijwilligers een cruciale rol spelen bij het beheer, behoud en het uitdragen van ons provinciale erfgoed. Als schatbewaarders van ons erfgoed verdienen erfgoedvrijwilligers het dat organisaties hen ondersteunen waar dat kan.” Het Overijssels deelonderzoek Voor het onderzoek in Overijssel zijn medio 2023 meer dan 250 erfgoedorganisaties benaderd. Daarnaast is de enquête via de communicatiekanalen van het Erfgoedplatform Overijssel uitgezet. De opgehaalde data is in een tweede fase verder verrijkt met input en data vanuit landelijke en provinciale koepelorganisaties die actief zijn in het Overijssels erfgoedveld. De vragenlijst focust op de achtergrond van erfgoedvrijwilligers, hun motivaties en drijfveren om met erfgoed te werken. Ook ligt een belangrijke nadruk op de manier waarop erfgoedorganisaties georganiseerd zijn, welke activiteiten ze uitvoeren en was onder meer aandacht voor de gevolgen van de coronacrisis. Duizenden vrijwilligers die zich duizenden uren per week belangeloos inzetten Marjanne Romkes-Foppen: ”Dankzij het onderzoek hebben we nu een groep van 9.500 erfgoedvrijwilligers in beeld gekregen, die zich wekelijks meer dan 17.000 uur belangeloos inzetten voor uiteenlopende initiatieven. Naar verwachting is dit de ondergrens en liggen die aantallen in de praktijk nog hoger. Zo ontstaat steeds meer een compleet beeld van de reikwijdte van dit veld. Het heeft ons ook weer geholpen bij het gericht vinden en benaderen van initiatieven en gemeenschappen die voor ons tot nu toe nog onder de radar zijn gebleven.” Focus op lokale en regionale geschiedenis De onderzoekers hebben veel energie gestoken in het onderscheiden van de verschillende soorten initiatieven en de verfijning van de specifieke thema’s waar die musea, historische verenigingen, archieven en initiatieven voor behoud, onderhoud en beoefening zich mee bezig houden. En ook de verdeling van de erfgoedvrijwilligers over de verschillende initiatieven komt aan bod. Infographic Acties vanuit het Erfgoedplatform Overijssel Erfgoedcoach Marjanne concludeert: “Het onderzoek bevestigt voor ons hoe belangrijk het is om Overijsselse erfgoedvrijwilligers als dragers van onze erfgoedsector blijvend te ondersteunen en adviseren. Dit doen we nu al bij het Erfgoedplatform Overijssel door het aanbieden van nieuws, bijeenkomsten en kennis via ons online platform www.erfgoedplatformoverijssel.nl. Ook geven we een podium aan verhalen van erfgoedvrijwilligers en (streekgebonden) erfgoedverhalen. We zijn blij dat blijkt dat grootste deel van de Overijsselse erfgoedorganisaties al bekend is met ons. “ Klik hier voor meer informatie over het onderzoek.
