Ga naar de inhoud

Hoe goed ken jij de geschiedenis, cultuur en taal van Overijssel? Vanaf 7 september kun je dat elke zondag testen in de nieuwe rubriek Wet ie dat? in het radioprogramma Thuis op Zondag bij RTV Oost.

 

Elke zondag om 11.15 uur gaat Monique Sleiderink in gesprek met een deskundige van de Overijsselacademie. Samen leggen ze de luisteraars een vraag voor over de geschiedenis, cultuur, taal of het erfgoed van onze streek. Een echte kennis- of schatvraag die je aan het denken zet. Wie het goed heeft, maakt kans op een mooie prijs: het boek Waar onze taal wegkomt van Harrie Scholtmeijer én het magazine Nedersaksen.

 

De rubriek Wet ie dat? is een coproductie van de Overijsselacademie en RTV Oost. Lees meer op de website van RTV Oost.

 

Wet ie dat? Vraag en antwoord

  • 7 september – Historicus Kees Dinkla: Waarom loopt er dwars door Overijssel een zogenaamde biergrens? In het oosten (met name Twente) wordt Grolsch het meest gedronken, in het westen Heineken (en andere merken). Omdat Grolsch een Achterhoeks-Twents merk is en inmiddels een icoon van Twentse trots en identiteit. Heineken is een Hollands merk; een regio waar West-Overijssel al eeuwen sterke banden mee heeft (terwijl Twente geïsoleerd lag t.o.v. Holland en zich ook sterk op Münsterland richtte). Biermerken als symbolen van regionale identiteit en ode connecties.
  • 14 september – Erfgoedparticipatiecoach Marjanne Foppen: Hoeveel procent van de Overijsselse erfgoedinitiatieven draait puur en alleen op vrijwilligers? Is dat meer of minder dan 50%? Meer dan 50%, het is zelfs meer dan 75%. Dat laat wel zien hoe belangrijk vrijwilligers zijn voor het erfgoed in Overijssel!
  • 21 september – Dialectoloog Harrie Scholtmeijer: Wat betekent ‘Opoe op visite hebben’? Het is een ouderwetse, wat verhullende uitdrukking. Het betekent dat een vrouw menstruatie heeft.
  • 28 september – Streektaalconsulent Albert Bartelds: In hoeveel provincies in Nederland wordt Nedersaksisch gesproken? In 7 provincies (Overijssel, Drenthe, Groningen, Friesland, Gelderland, Flevoland, Utrecht). 
  • 5 oktober – Historicus Marco Krijnsen: Twente was in de zeventiende eeuw minder dicht bevolkt dan nu. Hoeveel inwoners had het in 1628 (bij de telling van het aantal vuursteden)? a. 25,000, b. 45,000 of c. 65,000? 25.000. Bijna 90% woonde op het platteland, de rest in de steden. 
  • 19 oktober – Historicus Kees Dinkla: Weet jij hoeveel kastelen er in de middeleeuwen in Overijssel stonden? a. 132, b. 77 of c. 58? Er stonden 58 kastelen.
  • 26 oktober – Erfgoedcoach Anne Zwaferink: Het Nedersaksisch is officieel erkend als streektaal en we zien streektaal ook als erfgoed, maar wat voor soort erfgoed is het? a. materieel of b. immaterieel? Immaterieel. Speciaal voor iedereen die zich bezig houdt met immaterieel erfgoed (o.a. tradities, ambachten & feesten) organiseert het Erfgoedplatform Overijssel samen met het KIEN de Overijsselse immaterieel erfgoeddag op 15 november. Lees hier meer. 
  • 2 november – Historicus Martin van der Linde: Hoeveel slachtoffers vielen er in Overijssel bij de stormvloed van 1825? a. 379, b. 305 of c. 211? Er vielen 305 slachtoffers in Overijssel. Meer weten over deze watersnoodramp? Luister de podcast Waterwolf – De Stormvloed van 1825.
  • 9 november – Historicus Marco Krijnsen: In 2028 bestaat Overijssel 500 jaar. In het boek Overijssel in 25 vragen wordt er één vraag gewijd aan de aanleg van de IJssellinie in de jaren ’50. De bouw van deze verdedigingslinie gebeurde in het diepste geheim. Hoeveel inwoners moesten er geëvacueerd worden als de IJssellinie daadwerkelijk in werking was getreden – dus als het gebied onder water zou worden gezet? a. 40,000 b. 140,000 of c. 400,000? Er zouden 400,000 mensen geëvacueerd moeten worden. 
  • 16 november – Streektaalconsulent Albert Bartelds: Kun je een Nedersaksisch woord bedenken dat je ook kunt gebruiken in het Engels, Duits of Scandinavisch? Het woord ‘bier’, is in het Engels ‘beer’ en in het Duits ‘bier’. Maar ook het woord ‘huus’, in het Engels ‘house’ en in het Duits ‘haus’. 
  • 23 november – Dialectoloog Harrie Scholtmeijer: In welke plaats kun je het oudste dialect van Overijssel horen – Staphorst, Deventer of Vriezenveen? Vriezenveen. 
  • 29 november – Historicus Kees Dinkla: Er staat een leeuw in het wapen schild van Overijssel, welke leeuw is dat? a. de leeuw van Holland, b. de leeuw van Oranje of c. de leeuw van Utrecht. De leeuw van Holland. Toen Overijssel in 1528 ontstond was het gebied in handen van Karel de V. Toen was hij Graaf van Holland, vandaar dat de leeuw van Holland in het wapenschild zit.